Er waait een nieuwe wind door het sociaal domein. We zien een duidelijke verschuiving: van controle naar vertrouwen, van werken volgens standaarden naar werken vanuit maatwerk zonder willekeur. Ook de Participatiewet in balans sluit hierbij aan. Deze herziening van de huidige Participatiewet heeft als doel om de hardheden in de wet weg te nemen door mensen centraal testellen en uit te gaan van vertrouwen. Professionals krijgen daarbij meer ruimte om hen écht te helpen.
Spoor 3 van de Participatiewet in balans benadrukt het belang van vakmanschap en professionele ruimte. Het stelt dat professionals inde uitvoering meer ruimte moeten krijgen om beargumenteerde keuzes te maken in hun handelen, en de menselijke maat toe te passen — mét behoud van zorgvuldigheid en zonder willekeur.
Maar wat betekent dat eigenlijk, die professionele ruimte? En hoe zorg je dat vakmanschap niet alleen een streven is, maar een dagelijkse praktijk?
In het interview ‘Een eigen kompas is niet genoeg’ op Sociale Vraagstukken reflecteert Jurja Steenmeijer op deze vragen. Zij stelt dat autonomie paswaarde krijgt als die stevig gefundeerd is, ondersteund door kaders en vertrouwen:
“Je bent professioneel bezig als je algemeen erkende argumenten zoals een beroepscode of wetenschap gebruikt in de onderbouwing van je handelen.” – Interview Jurja Steenmeijer
Bij ZINZIZ geloven we dat vakmanschap niet vanzelfsprekend is, maar gevoed moet worden. In onze trainingen bij o.a. gemeenten en ontwikkelbedrijven werken we continu aan het versterken van professionele ruimte en het voeden van vakmanschap bij deelnemers. We ondersteunen teams en leidinggevenden in het ontwikkelen van een lerende cultuur, waarin reflectie, eigenaarschap en samenwerking centraal staan.
Een belangrijk en terugkerend onderdeel in onze trainingen is methodisch handelen: handelen volgens een vaste, weloverwogen aanpak om zo effectief en efficiënt mogelijk het beoogde doel te bereiken. In de praktijk betekent dit: continu kritisch zijn en jezelf als professional afvragen:
“Waarom maak ik bepaalde keuzes? Waarom doe ik wat ik doe?”
Deze reflectie en argumentatie helpen om jezelf én anderen (collega’s, cliënten) mee te nemen in je afwegingen en keuzes. Dit draagt bij aan het faciliteren van professionele ruimte en autonomie op de werkvloer.
“Als jij niet kunt uitleggen waarom je doet wat je doet, dan moet je niet verbaasd zijn als anderen, bijvoorbeeld vanuit de overheid, meer gaan voorschrijven hoe jij moet handelen. Terwijl jij juist ruimte nodig hebt om te doen wat voor je cliënten belangrijk is in hun leven. Juist als je laat zien dat je je werk op een verantwoorde wijze doet, dan kun je tegen de wereld om je heen zeggen dat ze zich niet zo met je professionele handelen moeten bemoeien.” – Interview Jurja Steenmeijer
Wil je meer weten over hoe vakmanschap versterkt kan worden in jouw organisatie? Wij denken graag met je mee!